NASA, uzayda ve Dünya’da iletişimi kesintiye uğratma potansiyeline sahip güçlü güneş patlamaları konusunda uyarıda bulundu.
Havacılık ve uzay ajansı Perşembe günü, 22 Şubat 2024 (TSİ 10:34) tarihinde TSİ 17:34’te zirve yapan ve X6.3 olarak derecelendirilen bir güneş patlamasının haberini yayınladı.
X6.3 NEDİR?
Güneş patlamaları, Güneş’te aniden açığa çıkan büyük enerji patlamalarıdır. Patlamalar, gücüne ve etkisine göre A, B, C, M ve X olarak 5 kategoriye ayrılırlar. M ve X sınıfı patlamalar ise en tehlikeli olanlardır.
Dünya’daki radyo iletişimi ve elektrik şebekeleri üzerinde olumsuz etkilere neden olan Güneş patlamaları 11 yıllık bir döngüye sahiptir.
2017’DEN BERİ YAŞANAN EN GÜÇLÜ PATLAMA
Bu X6.3 patlaması, 2017’den bu yana Güneş’te kaydedilen en büyük patlama olarak ölçüldü. Space Weather Live‘daki tarihi güneş patlamaları listesinde 27. sırada yer alıyor. Listedeki en büyük olay X40 olarak derecelendirilmiştir.
Sputnik’te yer alan habere göre, X6.3 patlamasını Çarşamba günü X1.8 ve Perşembe günü ise X1.7 dereceli birer patlama takip etti.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi, X6.3 patlamasının “yüksek frekanslı telsiz operatörleri için geçici bozulma veya tamamen sinyal kaybı” anlamına gelebileceği konusunda uyardı. Patlamanın, genel halk için önemli bir tehdit oluşturmadığını özellikle belirtti.
Bu patlamalar, 2019’da başlayan ve 2025’te zirveye ulaşarak 2030’a kadar sürmesi öngörülen 25. Güneş Döngüsü sırasında meydana geldi. Bu X6.3 patlaması bu döngünün en büyüğüdür, ancak muhtemelen bu unvanı uzun süre koruyamayacaktır.
PATLAMALAR NEDEN İLETİŞİMİ KESİYOR?
Güneş patlamaları, Güneş’in yüzeyinde ani ve şiddetli bir enerji patlaması olarak tanımlanır. Bu patlamalar genellikle Güneş’in manyetik alanındaki değişikliklerle ilişkilidir. Patlamanın etkisi, Dünya’ya ulaşan güneş radyasyonunun miktarında artışa ve manyetik fırtınalara neden olabilir.
Manyetik fırtınalar, Dünya’nın manyetik alanında ani değişikliklere yol açar ve bu da yeryüzünde elektrik ve elektronik sistemlerde bozulmalara neden olabilir. Özellikle yüksek enlemlerde ve manyetik alanın zayıf olduğu kutup bölgelerinde, manyetik fırtınaların etkisi daha belirgindir.
Bunun sonucunda, güneş patlamaları ve manyetik fırtınalar nedeniyle Dünya’daki iletişim sistemlerinde kesintiler yaşanabilir. Radyo sinyalleri, uydu iletişimi ve elektrik şebekeleri gibi sistemler, manyetik fırtınaların etkisiyle oluşan elektrik akımları nedeniyle bozulabilir veya zarar görebilir.
Bu nedenle, güneş patlamalarının etkileri önceden tahmin edilmeye çalışılır ve gerekli önlemler alınarak iletişim sistemlerinin zarar görmesi engellenmeye çalışılır.
